ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਵਲੋਂ ਥੋਪੇ ਜਾ ਰਹੇ ਰਾਸ਼ਵਾਦ ਨੂੰ ਮੁੱਢੋਂ ਰੱਦ ਕਰਦਿਆਂ ਟੀ.ਐੱਮ. ਸੀ. ਦੀ ਤੇਜ਼ ਤਰਾਰ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਮਹੂਆ ਮੋਇਤਰਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਫਿਰਕੂ ਤਾਕਤਾਂ ਵੱਲੋਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੱਭ ਨੂੰ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਚੱਲਣ ਵਾਲੇ ਸਿਧਾਂਤ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।ਮਿਲਟਰੀ ਲਿਟਰੇਚਰ ਫੈਸਟੀਵਲ ਦੇ ਦੂਜੇ ਦਿਨ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਸੈਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ “ਜਿੰਗੋਈਜ਼ਮ ਐਂਡ ਹਾਈਪਰ ਨੈਸ਼ਨਲਇਸਮ- ਐਂਡ ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੋਸਪੈਕਟਿਵ“ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲੈਂਦਿਆਂ ਮੋਇਤਰਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬੀ ਜੇ ਪੀ ਵੱਲੋਂ ਚਲਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਫਿਰਕੂ ਅਤੇ ਨਫਰਤੀ ਏਜੰਡੇ ਤੋਂ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰਾਂ ਅਣਜਾਣ ਸਨ ਅਤੇ ਹੁਣ ਫਿਰਕੂ ਤਾਕਤਾਂ ਵਲੋਂ ਚਲਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਇਹਨਾਂ ਨਾਪਾਕ ਸਾਜਿਸ਼ਾਂ ਦਾ ਟਾਕਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰਾਂ ਨੂੰ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਯਤਨ ਕਰਨੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।ਉਹਨਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਕੋਈ ਵੀ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦ ਜੋ ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਸਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰਾ ਦੇਸ਼ ਮੇਰੇ ਰੱਬ ਤੋਂ ਵੀ ਉੱਤੇ ਹੈ, ਬਰਦਾਸ਼ਤਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਰਬਿੰਦਰਨਾਥ ਟੈਗੋਰ ਦੇ ਇੱਕ ਕਥਨ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੇਂਦਰ ਦੀ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਜਮਾਤ ਦੇ ਹਰ ਫ਼ਰੰਟ ਉੱਤੇ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋਣ ਲਈ ਉਕਸਾਊ ਧਾਰਮਿਕਤਾ ਜ਼ਿਮੇਵਾਰ ਹੈ।ਬਹਿਸ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲੈਂਦਿਆਂ ਆਰ ਐੱਸ ਐੱਸ ਵਿਚਾਰਕ ਦੇਸ਼ ਰਤਨ ਨਿਗਮ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਵਿੱਚ ਮੁਢਲੇ ਤੌਰ ਤੇ ਸੈਕੂਲਰ ਸ਼ਬਦ ਨਹੀਂ ਸੀ ਜੋ ਕਿ 42ਵੀਂ ਸੋਧ ਰਾਹੀਂ 1976 ਵਿੱਚ ਐਮਰਜੰਸੀ ਦੌਰਾਨ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਉਹਨਾਂ ਭਾਰਤੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਆਰਟੀਕਲ 51ਏ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਸਾਡੀਆਂ ਫੰਡਾਮੈਂਟਲ ਡਿਊਟੀਸ ਜੋ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਵਿਰਾਸਤ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਲਈ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਪੱਤਰਕਾਰ ਮਾਰਕ ਟਲੀ ਵਲੋਂ ਸੰਚਾਲਿਤ ਸੈਸਨ ਨੇ ਸਿਖਰਾ ਨੂੰ ਛੂਹਿਆ ਅਤੇ ਦੋਵੇਂ ਵਕਤਾਂ ਵਲੋਂ ਆਪਣੀ ਗੱਲ ਬੇਬਾਕੀ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾਣ ਤੇ ਖਚਾ ਖਚ ਭਰੇ ਹਾਲ ਵਿਚ ਸਾਹ ਰੋਕ ਕੇ ਬਹਿਸ ਸੁਣ ਰਹੇ ਲੋਕ ਅਸ ਅਸ ਕਰ ਉਠੇ।ਇਕ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦਿਆਂ ਨਿਗਮ ਨੇ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਵਲੋਂ ਸੌੜੇ ਸਿਆਸੀ ਹਿਤਾਂ ਲਈ ਰਾਸਟਰਵਾਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤੀਅਤਾ ਇਕ ਅਜਿਹਾ ਵਿਚਾਰ ਜਿਸ ਵਿਚ ਕੋਈ ਛੋਟਾ ਨਹੀਂ ਕੋਈ ਵੱਡਾ ਨਹੀਂ ਸਭ ਇਕ ਸਮਾਨ ਹੈ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਡੇ ਸਿਧਾਂਤ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਤੇ ਵੀ ਪਹਿਲਾਂ ਹਮਲਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਅਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਨਾ ਵਰਤਣ ਸਬੰਧੀ ਵੀ ਪੱਕਾ ਅਹਿਦ ਹੈ।ਬਹਿਸ ਦਾ ਅਗਾਜ ਕਰਦਿਆਂ ਮਾਰਕ ਟਲੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ ਰਾਸਟਰਵਾਦ ਦਾ ਹੁਲਾਰਾ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਲਾਹੇ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਆਪਣੀ ਸੈਲੀ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੋਨਾਂ ਪੈਨਲਾ ਲਿਸਟਾ ਦੇ ਨਾਂ ਕੇਵਲ ਵਿਚਾਰ ਲਾਏ ਸਗੋਂ ਸਰੋਤਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਇਸ ਬਹਿਸ ਵਿੱਚ ਸਾਮਲ ਕੀਤਾ।